23. spotkanie Porozumienia Wyszehradzkiego Izb Biegłych Rewidentów

Pierwszy dzień Zjazdu, który odbył się w Warszawie 28-29 maja 2025 r., rozpoczął się od wystąpienia prof. dr Jensa Polla, Prezesa Accountancy Europe. Zwrócił on uwagę na „Pakt dla czystego przemysłu” oraz zapowiedział, że Accountancy Europe zajmie stanowisko w odniesieniu do „Omnibusa”. Jak przyznał, istnieje silny trend do tego, aby progi w odniesieniu do podmiotów objętych obowiązkiem raportowania z zakresu zrównoważonego rozwoju były wyższe, choć dyskusja w ramach UE wciąż trwa.  Z innych kwestii Prezes  Accountancy Europe wskazał na wyzwania jakimi są cyfryzacja i konieczność wdrożenia zmian w firmach audytorskich oraz trudności w pozyskaniu młodych ludzi do zawodu. Rozwiązaniem na zachęcenie do zawodu może być zmiana narracji o nim i mówienie w bardziej elastyczny sposób, pokazywanie jego atrakcyjności, wpływu rewizji na społeczeństwo oraz ESG.

Sarah Gagnon, starszy menedżer i kierownik ds. zaangażowania członków w regionie Europy Środkowej i Bałkanów Zachodnich, IFAC, zreferowała działania organizacji, w tym przeprowadzane ankiety, inicjatywy komunikacyjne czy monitorowanie procesów wdrażania standardów. Odniosła się do kwestii atrakcyjności zawodu, przyznając, że liczba biegłych rewidentów i księgowych na świecie spada przy jednoczesnym wzroście popytu na usługi. Nie ma jej zdaniem jednego magicznego lekarstwa na zaradzenie „luce pokoleniowej”, ale ważna jest odpowiednia narracja o zawodzie.

Po wystąpieniach gości z międzynarodowych organizacji rozpoczęła się sesja na temat współpracy z krajowymi organami nadzoru publicznego oraz doświadczeń w zakresie kontroli jakości. W Czechach, na Słowacji i na Węgrzech nadzór nad wykonywaniem badań jest podzielony pomiędzy izbę (badania nie-JZP) a organ nadzoru (badania JZP). Rozmawiano o przebiegu kontroli w poszczególnych krajach, obszerności  przekazywanej dokumentacji, systemie sankcji i skalowalności. W toku dyskusji okazało się, że tylko w Polsce cała dokumentacja dotycząca systemu musi być prowadzona w języku polskim, w pozostałych krajach V4 możliwy jest język angielski. Nie ma też potrzeby przekazywania organowi całości sprawdzanej dokumentacji badania i to w dodatku przetłumaczonej na język krajowy. Na Słowacji kontrola jest prowadzona w siedzibie firmy, w Czechach najpierw na miejscu, a kontynuowana zdalnie, natomiast na Węgrzech przyjęte są obydwa warianty, w zależności od preferencji firmy. Co ważne, we wszystkich 3 krajach kluczowe spotkania odbywają się w siedzibie firmy. Przedstawiciele izb goszczący w siedzibie PIBR ocenili, że w Polsce zakres potrzebnych organowi do kontroli danych i informacji, język dokumentacji, forma wykonywania kontroli oraz sam system dochodzeń i sankcji jest najmniej przyjazny dla firm i biegłych.

2. sesja poświęcona była tematyce atestacji sprawozdawczości ESG i aspektom praktycznym oraz szkoleniom ODZ w zakresie atestacji ESG. W tej części rozmawiano o zastosowanym podejściu w poszczególnych krajach do wdrożenia dyrektywy w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSRD). Polska jako jedyna z V4 opracowała – pod wpływem oczekiwań PANA - własny standard.

Drugi dzień spotkania zaczął się sesją poruszającą tematykę wdrożenia standardu MSB dla MZJ. Rozmowa dotyczyła także progów badania i wypełniania obowiązków z tym związanych. Kolejnym tematem była struktura organizacyjna samorządów. Przedstawiciele PIBR opowiedzieli o potrzebie zmiany struktury polskiego samorządu i wnioskach płynących z Samorządowego Forum Regionów, które opowiedziało się za restrukturyzacją i konsolidacją do ok. 10 regionalnych oddziałów, dzięki czemu izba będzie miała więcej środków na wsparcie swoich członków, narzędzia i szkolenia. W Polsce obecnie funkcjonują 24 RO, natomiast Czechy mają tylko biuro w Pradze, Słowacja – 4 regiony (ich przewodniczący zasiadają w krajowej radzie), na Węgrzech jest 19 regionów (po jednym w każdym województwie).

4. sesja dotyczyła kilku kwestii. Podczas rozmowy o ustanawianiu standardów okazało się, że Słowacja, Czechy i Węgry tylko tłumaczą międzynarodowe standardy. W ramach wsparcia merytorycznego dla członków samorządu, omówiono rozwiązania z wykorzystaniem sztucznej inteligencji w celu zapewnienia wsparcia teoretycznego członkom profesji.

Zwieńczeniem sesji była wymiana informacji na temat finansowania działań izb w poszczególnych krajach. Jedynie w Polsce samorząd jest finansowany bezpośrednio ze składek od osób indywidualnych, pozostałe izby z V4 utrzymują się także ze składek/opłat od firm audytorskich, co ma związek z innym modelem nadzoru

Dwudniowy zjazd był doskonałą okazją do wymiany najnowszych informacji i doświadczeń, szczególnie istotnych dla polskiej strony w obliczu rozpoczętych przez Ministerstwo Finansów konsultacji w zakresie zmiany ustawy o biegłych rewidentach i przepisów o rewizji finansowej.

Uczestnicy 23. Dorocznego Zjazdu Przedstawicieli Izb Biegłych Rewidentów V4

Przedstawiciele V4:

Eva Barsi, Zastępca Prezesa, Izba Węgierskich Biegłych Rewidentów (MKVK); Dr. Zoltan Bor, Członek Komisji eksperckiej, Izba Węgierskich Biegłych Rewidentów (MKVK); Ing. Milan Mozolák, Prezes, Słowacka Izba Biegłych Rewidentów (SKAU); Ing. Daniel Šalamún, Ekspert, Słowacka Izba Biegłych Rewidentów (SKAU); Michal Šindelář, Członek Zarządu, Izba Biegłych Rewidentów Republiki Czeskiej (KACR); Martin Dvořák, Dyrektor (CEO), Izba Biegłych Rewidentów Republiki Czeskiej (KACR),

Goście:

Prof. dr Jens Poll, Prezes, Accountancy Europe; Sarah Gagnon, Senior Manager, Międzynarodowa Federacja Księgowych (IFAC),

KRBR:

Agnieszka Müller-Grządka, Członek KRBR – moderator sesji nr 1; Joanna Chwaścikowska-Karwacka, Zastępca Prezesa, KRBR – moderator sesji nr 2 wspólnie z Krzysztofem Maksymikiem, członkiem PIBR i ekspertem Komisji ds. standaryzacji; Piotr Witek, Członek KRBR - moderator sesji nr 3; Jarosław Dac, Członek KRBR - moderator sesji nr 4; Agnieszka Kryśkiewicz-Burnos, Zastępca Prezesa, KRBR; Agnieszka Pasek-Wujek, Sekretarz KRBR; Klaudia Hałas , Członek KRBR.